Sumak kawsay

Jafeth Gómez, schilderijen
Marce Castillo, wandborden

 In de maand oktober presenteert de MLB Galerie zo’n 25 werken van de Colombiaanse kunstenaar Jafeth Gómez. Gómez woont en werkt in Popayán, een provinciestad inde Caucaregio in het zuidwesten van Colombia. Dit jaar viert hij zijn 40-jarig jubileum als kunstenaar en schilder. Gedurende deze 4 decennia heeft hij zich in zijn thuisland ontwikkeld tot een bekende naam. Gómez schildert, maakt illustraties en tekeningen en heeft zich daarnaast gespecialiseerd in muurschilderingen.

De cultuur, bevolking en de sociale waarden van regio zijn belangrijk voor Gómez. In zijn werk probeert hij de identiteit van de Caucaanse bevolking vast te leggen. De etnische en culturele aspecten die eigen zijn aan de Caucaregio zijn hierdoor telkens weer terug te vinden in zijn schilderijen en muurschilderingen. Het traditionele Zuid-Amerikaanse concept Sumak kawsayis de basis: een streven naar een harmonieus bestaan binnen de eeuwenoude tradities, de wetten van de natuur en de drukke en uitdagende hedendaagse wereld.

Hoewel zijn schilderwerk sterk ingebed is in de Colombiaanse cultuur en duidelijk indiaanse componenten bevat, weet hij met zijn beeldtaal ook de westerse blik aan te spreken.  Zijn keuze voor gebruik van Colombiaanse symbolen van vruchtbaarheid, dankbaarheid voor moeder aarde, de liefde (mais, de vogel) is vrij algemeen. Echter, hij schildert op een sprankelende wijze die juist weer niet Colombiaans is. Door het gebruik van symbolische figuren, heldere kleuren en duidelijke vormen, heeft hij een beeldtaal ontwikkeld die uniek is. Gómez blijft dicht bij zijn eigen cultuur, maar treedt door zijn eigen stijl toch naar buiten. Hiermee creëert hij een bijzondere positie in zowel de Colombiaanse kunstwereld als in de westerse wereld.

Het maakt Gómez een spannende kunstenaar. Hij hanteert andere regels, andere waarden en daagt zijn publiek uit om verder te kijken dan ze gewend zijn.  Het beeld is eenvoudig qua compositie maar achter die eenvoud voelt het publiek de andere lagen die hij communiceert. De eerste indruk van primitieve kunst wordt hierdoor teniet gedaan. Gómez voegt een dimensie toe vol betekenis en emoties. Hij blijft in verbinding met het doek en daarmee met het leven dat hij wil verbeelden.

Zijn betrokkenheid met de sociale en culturele aspecten van de Caucaregio, brengt Gómez niet alleen naar voren in zijn kunst. Sinds het begin van zijn carrière is hij actief betrokken geweest bij sociale en educatieve projecten in zijn woonplaats Popayán en de omliggende regio’s. Gómez werkt geregeld samen met lokale en nationale organisaties, door workshops te geven aan groepen en inheemse gemeenschappen. De workshops hebben als doel om mensen met verschillende achtergronden en ideeën, samen te laten werken en samen iets te creëren. Creativiteit als basis voor verbinding.